Cinsel yolla bulaşan hastalıklar nelerdir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar korunmasız cinsel ilişki sırasında kişiden kişiye vücut salgıları yolu ile bulaşan hastalıklar olarak tanımlanır. Genelde cinsel ilişki sırasında bulaş olmasına rağmen, nadiren kan ve kan ürünleri nakli, ameliyatlar ve diş çekimi gibi diğer cerrahi girişimler esnasında veya hastalıklı anneden gebelik, doğum esnasında bebeğe bulaş ile de ortaya çıkabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirti verme süresi ve ortaya çıkan belirtiler bulaş türü, bulaş süresi, mikroorganizmanın türü, maruz kalınan etkenin yoğunluğu ve kişinin bağışıklık durumu gibi pek çok etkene bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu etkenler ile ortaya çıkan enfeksiyonlar tedavi edilmediği takdirde kronikleşip devamlı tekrarlayıcı enfeksiyonlara neden olabileceği gibi, bir kısmı da ciddi kronik sağlık sorunlarına yol açabilir (HIV ve HCV enfeksiyonlarında olduğu gibi). Çoklu partnerlerde ise devamlı tekrarlı enfeksiyon aktarımına da neden olabilir.
Önlem alınmadığı zaman sık görülen cinsel yolla bulaşan hastalıkları şu şekilde sıralamak mümkün;
- Bel soğukluğu (Gonore)
- Frengi (Sfiliz)
- Üretrit (Klamidya, Mikoplazma/Üreaplazma)
- Siğil (Kondülom=HPV)
- Uçuk (Herpes enfeksiyonu=HSV)
- Hepatit (Hepatit B ve Hepatit C virüsleri)
- AIDS (HIV enfeksiyonu)
- Trikomonas
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri farklı şekilde ortaya çıkar. Bakteri ile oluşan enfeksiyonlarda (bel soğukluğu, üretrit gibi) genelde bulaştan 2-3 gün sonra başlayan akıntı, idrarda yanma, idrar yolunda kaşıntı gibi yakınmalar olur. Bu enfeksiyona ateş genellikle eşlik etmez.
Vajende akıntı, yanma, kaşıntı gibi yakınmalar görülebilir. Ayrıca adet dışı kanamalar olabilir. Uçuk(Herpes) leyonları kendini genital bölgede içi su dolu ağrılı küçük kabartılar şeklinde gösterir. Bu lezyonlar genelde bir sinir hattı boyunca düzgün olarak yayılır.
Siğiller vücuttan kabarık, ağrısız, kahverengi lezyonlardır. Ufak milimetrik boyutlardan çok büyük karnabahar benzeri dev boyutlara kadar değişiklik gösterebilir. Genital bölge ağırlıklı olmak üzere salgıların vücut üzerine damladığı her bölgede olabilir.
Viral hastalıklar ise daha kronik seyirlidir.
Genel durum bozukluğu ile sistemik belirtiler verir. Bu hastalığa yapılan kan testleri ile tanı konulur.Genel olarak kas ve eklem ağrıları, baş ağrısı, ishal, bulantı/kusma gibi belirtiler de izlenebilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın önceliği korunmalı cinsel ilişkidir. Birden fazla partneri olan kişilerin cinsel ilişkide mutlaka prezervatif kullanması gerekir. Ayrıca düzenli kontrol de önemlidir.
Tanısında vajenden alınan sürüntü kültürü ile mikroorganizma saptanması yapılır.
Viral enfeksiyonların tanısı ve enfeksiyonun genel etkisi değerlendirmek için ise kan testleri gereklidir, virüsün kanda oluşturduğu antijen ve antikorlar değerlendirilir.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar konusunda bilgi sahibi olmak, cinsel sağlığınızı korumanın önemli bir parçasıdır. Sağlıklı cinsel ilişki alışkanlıkları ve düzenli sağlık kontrolü, CYBH riskini önemli ölçüde azaltabilir. Unutmayın ki, cinsel sağlık konularında profesyonel yardım ve bilgi, sağlıklı bir yaşam sürdürmek için kritiktir.
Her zaman dediğim gibi #tabularıbırak konuşalım. Sizlerin düşünceleri ve soruları benim için önemli! Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında ne düşünüyorsunuz? Benimle sorularınızı ve endişelerinizi paylaşın.